Organizujemy pielgrzymki,

wycieczki krajowe i zagraniczne,

wycieczki dla firm i szkół.

Powrót na stronę główną biura podróży.
Biuro Miriam, Kęty ul. Tadeusza Kościuszki 25, biuro.miriam@interia.pl

przewodniki

Litwa

Bezpieczeństwo
Na Litwie obowiązuje 1 (w 5-stopniowej skali) stopień zagrożenia terrorystycznego. Oznacza to, że prawdopodobieństwo zamachu terrorystycznego jest, zdaniem władz miejscowych bardzo niskie. Zaleca się zachowanie zwykłej ostrożności w miejscach publicznych. Ww. stopień zagrożenia terrorystycznego obowiązuje nieprzerwanie od 2010 r., kiedy to stworzono nowe uregulowania prawne ws. ustalania stopnia zagrożenia terrorystycznego.
Zagrożenie przestępczością jest mniej więcej na tym samym poziomie co w Polsce. Ze względu na liczne przypadki kradzieży kieszonkowych należy zachować szczególną ostrożność przy zwiedzaniu wileńskich kościołów, zwłaszcza Ostrej Bramy i Katedry.
Telefony alarmowe:
• zintegrowany system ratunkowy 112, www.112.lt
 • informacja telefoniczna 118
Wjazd i pobyt
Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach UE oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Litwy do 90 dni jest paszport bądź dowód osobisty. Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest ważny oraz w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwala na stwierdzenie tożsamości.
Zdrowie
Obowiązkowe szczepienia ochronne nie są wymagane. Nie występują zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne i nie ma wymogu obowiązkowych szczepień. Jednak sezonowo odnotowywany jest wzrost zagrożenia odkleszczowego zapalenia opon mózgowych, zdarzają się także zachorowania na błonicę i gruźlicę. Obywatele RP ubezpieczeni w NFZ mają prawo do korzystania na Litwie z opieki medycznej w ramach publicznej służby zdrowia. W celu skorzystania z tego prawa należy przed wyjazdem uzyskać w NFZ Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). EKUZ daje prawo do skorzystania ze świadczeń zdrowotnych, które są niezbędne z medycznego punktu widzenia. Przez pojęcie świadczenia niezbędnego należy rozumieć każde świadczenie, co do którego lekarz zadecyduje, że zachodzi konieczność jego udzielenia z uwagi na stan zdrowia, w jakim znajduje się pacjent. W celach weryfikacyjnych trzeba okazać EKUZ bezpośrednio w placówce służby zdrowia - lekarzowi lub administracji szpitala. Należy jednak pamiętać, że, podobnie jak w Polsce, aby móc skorzystać z porady specjalisty, trzeba mieć skierowanie od lekarza rodzinnego. Oczywiście nie dotyczy to leczenia szpitalnego. W większych miastach możliwe jest także korzystanie za opłatą z prywatnych ośrodków opieki zdrowotnej.
Cło
Obywatele RP wjeżdżający i wyjeżdżający z Litwy nie podlegają ograniczeniom dotyczącym ilości zakupionych i przewożonych towarów, pod warunkiem, że są one przeznaczone do użytku osobistego, a nie na sprzedaż, i nie przekraczają unijnych limitów. Sprzedaż lub przekroczenie unijnych limitów grozi konfiskatą towarów oraz dodatkowymi karami np. odebraniem pojazdu, którym towary były przewożone. Według Dyrektywy UE z 2008 r. dopuszczalne limity towarów akcyzowych przeznaczonych do własnego użytku to:
• 800 szt. papierosów
• 400 szt. cygaretek
• 200 szt. cygar
• 1 kg tytoniu- napoje spirytusowe
• 10 - pośrednie
• 20 l- wino 90 l w tym 60 l. wina musującego
• piwo 110 l
Podróżni przewożący przez granicę litewską lekarstwa zawierające substancje psychotropowe lub narkotyki, używane przez nich w celach leczniczych, powinni mieć przy sobie imienne zaświadczenie wydane na tę okoliczność przez właściwą placówkę zdrowia. Ilość takich lekarstw jest limitowana - na okres nie dłuższy niż 30 dni na terytorium Litwy.
Podróżni wjeżdżający lub wyjeżdżający z terytorium UE maja obowiązek zgłaszania organom celnym posiadanej przy sobie gotówki o kwocie równej lub wyższej niż 10.000,-EUR (a także ekwiwalentu w innych walutach lub łatwo zbywalnych aktywach, np. akcje, obligacje, czeki podróżne itp.) Zgodnie z rozporządzeniem unijnym, obowiązek zgłoszenia występuje w przypadku przewozu lub wywozu środków płatniczych przez granicę zewnętrzną UE. Organy celne wszystkich państw UE, na podstawie nowych przepisów, mogą zatrzymać niezgłoszone środki pieniężne oraz podjąć działania przeciwko osobom, które nie zgłoszą gotówki w kwocie 10.000,- EUR lub wyższej.
Przepisy prawne
Przestępstwa narkotykowe są surowo karane. Szczególnie surowo karana jest sprzedaż narkotyków nieletnim.
Palenie tytoniu jest zabronione w restauracjach, kawiarniach, barach itp. oraz w większości miejsc publicznych. Spożywanie alkoholu lub poruszanie się w stanie nietrzeźwym w miejscach publicznych jest karane grzywną.
Przydatne informacje
Wymiana pieniędzy w większych miastach nie nastręcza trudności z uwagi na istniejącą sieć punktów wymiany walut. Sporadycznie można wymienić także bilon. Powszechne w użyciu są karty kredytowe i bankomatowe.
Należy pamiętać o jednogodzinnej różnicy czasu między Polską a Litwą
W sklepach na terenie całego kraju od 01.01.2018  w pon. - soboty alkohol jest sprzedawany od godz. 10 do 20, w niedziele -  od  godz. 10 do 15, po tych godzinach obowiązuje zakaz sprzedaży alkoholu. Ponadto alkohol nie jest sprzedawany osobom do 20 roku życia oraz będącym pod wpływem alkoholu.
Na portalu www.epolicija.lt można zostawić zawiadomienie również w j. polskim.
W przypadku zetknięcia się z próbą wymuszenia łapówki należy niezwłocznie zgłosić ten fakt do właściwych służb litewskich - całodobowo pod alarmowy numer 112 lub numer telefonu Departamentu Policji przy MSW RL 00370  700 60000 ( zgłoszenia są przyjmowane w j. litewskim, rosyjskim, angielskim). Oficjalne pisemne zgłoszenie powinno wpłynąć jednak w j. litewskim. Próby wymuszenia łapówki przez funkcjonariuszy policji można zgłaszać do specjalnej służby zajmującej się łapówkarstwem: Imuniteto valdyba przy MSW RL, nr telefonu 00370  700 60000 (w godz. 8:00 - 17:00). Służby te zarejestrują zdarzenie, a następnie niezwłocznie wyślą odpowiednią terytorialnie jednostkę do sprawdzenia prawdziwości zarzutu.
 

Litwa

Liban

Bezpieczeństwo
MSZ odradza wszelkie podróże:
• na pogranicze libańsko-syryjskie;
• na pogranicze libańsko-izraelskie, na południe od rzeki Litani (wszyscy cudzoziemcy muszą otrzymać specjalne zezwolenie na przemieszczanie się w tych rejonach);
• do obozów dla uchodźców takich jak: Nahr Al Bared i Beddawi koło Trypolisu i Ain Al-Hilweh i Mieh Mieh w pobliżu miasta Sydon.
MSZ odradza podróże, które nie są konieczne do:
• doliny Bekaa (w tym miasta Baalbek);
• południowych przedmieść Bejrutu (dzielnica Dahieh, poza główną drogą prowadzącą na lotnisko międzynarodowe).
Na pozostałym obszarze Libanu, w tym w Bejrucie, należy zachować szczególną ostrożność.
Większość wizyt w Libanie przebiega bez problemów, a w ostatnich latach nie odnotowano incydentów wymierzonych w cudzoziemców (turystów). Liban jest jednak państwem zagrożonym terroryzmem. Wzmożoną ostrożność należy zachować w szczególności w miejscach mogących być celem ataku (np. obiekty kultu religijnego i miejsca publicznych zgromadzeń).
Zaleca się, szczególnie młodym kobietom, aby nie podróżowały pojedynczo, nie korzystały z propozycji podwiezienia, oprowadzenia po mieście, zaproszenia na posiłek, składanych przez nieznane im osoby.
W całym Libanie, z wyjątkiem miejsc o charakterze typowo turystycznym, należy powstrzymywać się z robieniem zdjęć, nawet jeśli brak jest znaku zakazującego fotografowanie, lecz w kadrze zdjęcia widoczne są budynki publiczne, żołnierze, policjanci itp. Należy liczyć się z kategorycznym żądaniem ze strony policji, wojska o pokazanie zdjęć i ewentualnie o ich wykasowanie.
Liban leży w strefie aktywnej sejsmicznie
Wjazd i pobyt
Obywatele polscy, bez względu na cel podróży, przybywający do Libanu samolotem otrzymują na lotnisku 1 lub 2-miesięczną bezpłatną wizę pobytową (w formie pieczątki wjazdu), którą można przedłużyć na okres do 3 miesięcy, pod warunkiem wcześniejszego (na 2-3 dni przed upływem terminu ważności wizy) zgłoszenia się do Dyrekcji Generalnej Urzędu Bezpieczeństwa (G.D.G.S).
Wizę można otrzymać też na przejściu drogowym/morskim, lecz wówczas należy wnieść opłatę w wysokości 20 USD.
Przy wjeździe i wyjeździe wszyscy podróżni wypełniają karty przekroczenia granicy zawierającymi dane osobowe. Szczególnie ważne jest, aby podany adres pobytu w Libanie był zgodny z rzeczywistym, w przypadku zmiany miejsca pobytu należy niezwłocznie powiadomić o tym Dyrekcję Generalną Urzędu Bezpieczeństwa. W przeciwnym razie służby graniczne mają prawo do deportacji lub zatrzymania do wyjaśnienia.
Przy wjeździe wymagany jest 6-miesięczny okres ważności paszportu.
W przypadku dziecka podróżującego w towarzystwie osoby, która nie jest jego rodzicem, władze libańskie nie wymagają jakiejkolwiek, tym bardziej potwierdzonej notarialnie, zgody rodziców/prawnych opiekunów dziecka.
Do Libanu nie wjadą osoby, które posiadają w paszporcie jakiekolwiek wizy, pieczątki wjazdu/wyjazdu, inne znaki świadczące o pobycie w Izraelu, mające związek z tym państwem. Dotyczy to również sprzętu (np.: klawiatura telefonu komórkowego ze znakami alfabetu hebrajskiego), ubioru (np.: znaki alfabetu hebrajskiego na metkach, w nazwach itd.).
Zdrowie
W Libanie nie występują zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne i nie ma obowiązku szczepień.
Woda z wodociągów miejskich nie nadaje się do picia. Zalecane jest spożywanie wody po przegotowaniu bądź wody butelkowanej.
Dostęp do opieki medycznej jest łatwy, jednak wiąże się ze stosunkowo wysokimi opłatami (większość przychodni, klinik, szpitali jest prywatnych). Koszt wizyty lekarskiej wynosi od 50 USD (bez badań uzupełniających). Doba w szpitalu kosztuje od 150 USD. Podstawowe lekarstwa są dostępne bez recepty.
Polskie ubezpieczenia medyczne, wystawione przez znane towarzystwa ubezpieczeniowe, są na ogół honorowane w Libanie (należy zawsze upewnić się u ubezpieczyciela).
Cło
Nie ma ograniczeń w wwozie, wymianie i wywozie pieniędzy. Libańskie prawo celne jest liberalne, trzeba jednak pamiętać, że nie wolno wwozić ani wywozić bez specjalnych zezwoleń broni palnej. Opuszczając Liban samolotem nie wolno posiadać w bagażu szklanych pojemników z oliwą z oliwek, oprócz specjalnie opakowanych w dodatkowe pudełka. Inne przepisy celne nie odbiegają od standardowych. Obcokrajowiec przy wyjeździe z Libanu ma możliwość uzyskania zwrotu 10-procentowego podatku VAT za towary kupione w Libanie o wartości powyżej 200 USD i po przedstawieniu specjalnej faktury VATPrzepisy prawne
Posiadanie i handel narkotykami są surowo karane.
Homoseksualizm jest nielegalny. Akty seksualne między osobami tej samej płci są zagrożone karą pozbawienia wolności.
Przydatne informacje
Praktycznie wszędzie można dokonywać transakcji w dolarach amerykańskich. Kwota na rachunkach w sklepach, restauracjach itd. podawana jest zazwyczaj w LL i USD. Można płacić jednocześnie dwiema walutami, również reszta może być wydana w taki sam sposób.
Zaleca się rejestrację telefonu komórkowego przywiezionego spoza Libanu, jeśli ma być w nim użytkowana lokalna karta sim. Najwygodniej jest zrobić to w punkcie na lotnisku w dniu przylotu. Polska karta w polskim telefonie działa bez ograniczeń (wysokie koszty połączeń).

 

Liban

Izrael

Bezpieczeństwo
Ministerstwo Spraw Zagranicznych odradza wszelkie podróże do:
• Strefy Gazy i obszarów bezpośrednio z nią graniczących (w tym do Aszkelonu, Jad Mordechaj, Netiwot, Sederot);
• obszarów przygranicznych z Libanem i Syrią (w tym na Wzgórza Golan, a okresowo także do Galilei).
MSZ odradza podróże, które nie są konieczne na terytoria Zachodniego Brzegu Jordanu, w szczególności do miast tzw. Strefy A, obejmującej największe miasta Zachodniego Brzegu, w tym Nablus, Ramallah, Hebron, Betlejem, Jenin, Tulkarem i Qalqilię.
W aglomeracjach miejskich Tel Awiwu i Hajfy oraz w Jerozolimie (zwłaszcza na Starym Mieście) zalecamy zachowanie szczególnej ostrożności.
Izrael jest państwem zagrożonym terroryzmem. Ostrożność należy zachować w szczególności w miejscach mogących być celem ataku (np. obiekty kultu religijnego, atrakcje turystyczne, bazary).
W Jerozolimie (w szczególności na Starym Mieście i jego okolicach) oraz miastach na Zachodnim Brzegu Jordanu dochodzić może do niepokojów społecznych, w tym demonstracji, zamieszek, starć z siłami porządkowymi i aktów przemocy. Okresowo, np. w Wigilię, podczas świąt żydowskich czy islamskich, a także przed szabatem (okres od piątkowego do sobotniego zachodu słońca), dostęp do niektórych dzielnic i obiektów może być ograniczony, a turyści mogą być poddawani dodatkowym kontrolom bezpieczeństwa. Do podobnych sytuacji może sporadycznie dochodzić w większych miastach Izraela.
Należy bezwzględnie stosować się do wymogów i zaleceń władz dotyczących zachowania środków bezpieczeństwa (np. rewizje toreb przy wejściu do sklepów, restauracji, teatrów, kin, muzeów oraz urzędów administracji publicznej) oraz być przygotowanym na szczegółową kontrolę bagażu przy wyjeździe z Izraela. Z tego względu na lotnisku należy być co najmniej 3 godziny przed planowaną godziną wylotu.
Plagę oszustw wobec turystów odnotowuje Ejlat. Zaleca się szczególną rozwagę w korzystaniu z kart płatniczych i kredytowych w restauracjach, wypożyczalniach samochodowych na stacjach benzynowych oraz innych punktach usługowych, a także dokładne sprawdzenie miejsca zakwaterowania przed dokonaniem rezerwacji. Ze względu na duże ryzyko kradzieży, także z pokoju hotelowego, należy zwracać szczególną uwagę na dokumenty, pieniądze oraz sprzęt elektroniczny i inne kosztowności.
W przypadku zagrożenia atakiem rakietowym uruchamiane są syreny alarmowe (dźwięk ciągły), po usłyszeniu których należy udać się niezwłocznie do schronu (zlokalizowanego w mieszkaniu lub budynku, a także w miejscach publicznych - oznaczone pomarańczowymi znakami „public shelter”) i przebywać w nim 10 minut od momentu wyłączenia syren.
 
ATAK RAKIETOWY
Sygnał:
Ciągły dźwięk syren z rozmieszczonego na terenie całego kraju systemu alarmowego, informuje o ostrzale rakietowym. System ostrzegania w formie wielojęzycznej aplikacji do zainstalowania w telefonach komórkowych: RedAlert
 Czas na schronienie:
• Ejlat – 3 minuty
• Region Szomeron, Herclijja, Netanja – 2 minuty
• Jerozolima, Tel Awiw, Dimona – 1,5 minuty
• Nazaret, Tyberiada, Zichron Ja’akow, Be’er Szewa – 1 minuta
• Aszdod – 45 sekund
• Safed, Akka, Karmiel, Aszkelon – 30 sekund
• Sderot, Kirjat Szemona, Maalot, Naharijja, Ramat Hagolan – 15 sekund lub mniej
Wybór schronu:
 Istnieją różne rodzaje pomieszczeń, do których można się udać szukając schronienia:
• Mamad (bezpieczne pomieszczenie wewnątrz mieszkania).
• Mamak (odpowiednio zabezpieczona klatka schodowa w budynku).
• Maman (bezpieczne pomieszczenie w budynku użyteczności publicznej).
• Publiczny schron bombowy (podziemny lub naziemny)
 Co zabrać ze sobą do schronu:
Jedzenie, latarkę, telefon, gaśnicę, kopie ważnych dokumentów, ładowarkę telefoniczną i baterie, wodę, ubrania, apteczkę, lekarstwa
 Postępowanie w przypadku alarmu gdy w pobliżu nie ma schronu:
• Auto: zjedź z drogi, poszukaj najbliższego budynku i schroń się w nim. Jeśli jesteś poza obszarem zabudowanym, wyjdź z auta, połóż się na ziemi i zakryj swoją głowę i szyję rękami.
• Transport publiczny: usiądź poniżej poziomu okien. Zakryj głowę oraz szyję rękami.
• Otwarta przestrzeń: połóż się na ziemi, zakryj głowę i szyję rękami.
Szczegółowy opis potencjalnych zagrożeń oraz wskazówki postępowania w/w. sytuacjach znajdują się na stronie Centrum Zarządzania Kryzysowego (www.oref.org.il). Informacja telefoniczna o stanie aktualnych zagrożeń: 104, straż pożarna: 102, pogotowie: 101, policja: 100.
Izrael leży w strefie aktywnej sejsmicznie. Informacje i porady jak zachować się w razie trzęsienia ziemi są dostępne na poniższej stronie.
Wjazd i pobyt
Obywatele polscy legitymujący się paszportem ważnym co najmniej 6 miesięcy od daty planowanego wyjazdu z Izraela mogą wjeżdżać i przebywać na terytorium Izraela bez formalnej wizy do 90 dni. Zdarza się jednak, że funkcjonariusze straży granicznej ograniczają czas pobytu polskich turystów, wydając wizy turystyczne na krótszy pobyt, np. do 1 miesiąca. Przekroczenie dozwolonego okresu pobytu, określonego przez izraelskie służby graniczne, może być uznane za pobyt nielegalny i spowodować odmowę wjazdu przy kolejnych wizytach. Naruszenie izraelskich przepisów imigracyjnych może spowodować wydalenie cudzoziemca w trybie natychmiastowym.
Przy wjeździe do Izraela paszporty obcokrajowców nie są stemplowane (z wyjątkiem przejścia w Erez). Podróżny otrzymuje bezpłatną wizę wjazdową (zezwolenie na wjazd) w postaci oddzielnego biletu (w kolorze niebieskim) z danymi osobowymi z paszportu, kodem kreskowym oraz ustalonym przez urzędnika okresem pobytu. Należy go zachować do dnia opuszczenia Izraela, gdyż bilet świadczy o fakcie przekroczenia granicy, legalnym pobycie, a także jest niezbędny do rozliczenia podatku VAT.
Ruch bezwizowy nie dotyczy przyjazdów w celu innym niż turystyczny
Przy wjeździe do i wyjeździe z Izraela miejscowe służby graniczne przeprowadzają rozmowy na temat celu i charakteru podróży oraz zawartości bagażu podróżnego. Należy się liczyć ze stosunkowo dociekliwymi pytaniami. Władze graniczne mogą odmówić prawa wjazdu do Izraela osobom, co do których może powstać podejrzenie, że faktyczny cel ich przyjazdu jest inny niż deklarowany, jak również osobom, które przebywały poprzednio w Izraelu bez ważnej wizy pobytowej. Odmawia się prawa wjazdu osobom, których krewni przebywają w Izraelu Obywatele polscy posiadający status rezydenta na obszarach podległych Palestyńskiej Władzy Narodowej w przypadku planowania podróży zagranicznych powinni liczyć się z koniecznością odbycia podróży przez Amman (mieszkańcy Zachodniego Brzegu) lub przez Kair (osoby zamieszkałe w Strefie Gazy). Wynika to ze stosowanej przez władze izraelskie praktyki zakazu wjazdu lub wyjazdu z Izraela przez lotnisko Ben Gurion w Tel Awiwie wobec osób mających prawo stałego pobytu na terytorium podległym Palestyńskiej Władzy Narodowej, nawet jeśli mają one obywatelstwo i dokument podróży (paszport) innego kraju. Na wyjątki od tej zasady można liczyć jedynie w przypadkach natury humanitarnej. Ostateczne decyzje w takich sprawach podejmują w trybie indywidualnym izraelskie władze wojskowe (COGAT).
Ruch osobowy pomiędzy terytorium Izraela a obszarami będącymi w kompetencji Palestyńskiej Władzy Narodowej bywa czasami całkowicie wstrzymany przez izraelskie władze wojskowe. Należy też liczyć się z innymi utrudnieniami w podróżowaniu, np. ze szczegółowymi kontrolami przeprowadzanymi przez izraelskie posterunki wojskowe na drogach dojazdowych do terytoriów palestyńskich. Obecnie większość terytoriów palestyńskich została oddzielona od Izraela murem, w którym wyznaczono przejścia dla ruchu osobowego, ściśle kontrolowane przez wojskowe władze izraelskie
Planując podróże do krajów sąsiadujących z Izraelem, należy wziąć pod uwagę, że nie istnieje ruch osobowy między Izraelem a Libanem i Syrią. Ponadto osoby, które mają w paszportach stemple potwierdzające ich pobyt w Izraelu, nie mogą wjechać do tych państw, nawet jeśli chcą się tam udać z terytorium innego kraju.
Meldunek
Nie ma obowiązku meldunkowego. Z uwagi na zdarzające się uliczne kontrole izraelskich służb imigracyjnych i policji cudzoziemcy powinni stale mieć przy sobie dokumenty podróży (paszporty) oraz wizy (niebieskie bilety otrzymywane przy wjeździe). Jednak ze względu na zdarzające się kradzieże kieszonkowe zaleca się noszenie przy sobie kserokopii obu dokumentów potwierdzone przez polski urząd konsularny lub administrację hotelu. Osoba nie mająca przy sobie dokumentu potwierdzającego legalność jej pobytu w Izraelu może zostać przez miejscowe służby zatrzymana do wyjaśnienia jej statusu w tym kraju.
Ubezpieczenie
Polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych są uznawane w Izraelu. Ze względu na bardzo wysokie koszty usług medycznych warto wykupić w Polsce stosowne ubezpieczenia. Zalecane jest, aby polska polisa ubezpieczeniowa - obejmująca koszty leczenia, hospitalizacji i transportu medycznego - opiewała na kwotę gwarancyjną nie mniejszą niż 100 tys. euro.
Zdrowie
W sprawie szczegółowej i aktualnej informacji dotyczącej szczepień należy kontaktować się z wojewódzka stacją sanitarno-epidemiologiczną lub specjalistą ds. medycyny tropikalnej.
Choć woda z wodociągów miejskich jest zdatna do picia bez przegotowania, zalecane jest używanie wody butelkowanej. Opieka medyczna jest powszechnie dostępna. Usługi medyczne są na wysokim poziomie. Cena wizyty lekarskiej to ok. 200 USD, wizyty u specjalisty - od 300 USD. Doba pobytu w szpitalu kosztuje ok. 1.000 USD, w zależności od świadczonych usług medycznych. Wyjeżdżając do Izraela należy pamiętać o szczególnie wymagających warunkach klimatycznych w okresie maj-październik (wysokie temperatury i wilgotność), mogących negatywnie wpływać na osoby cierpiące na choroby układu krążenia, nadciśnienie tętnicze.
Podróżowanie po kraju
Na terenach podległych Palestyńskiej Władzy Narodowej graniczących z Izraelem może dochodzić do starć zbrojnych, demonstracji i zamieszek (głównie na punktach kontrolnych). Strefa Gazy (SG) pozostaje zamknięta dla ruchu turystycznego. Osoby decydujące się na wjazd do SG muszą liczyć się z brakiem możliwości opuszczenia tego terytorium w związku z zamkniętymi granicami z Izraelem i Egiptem.
Główne palestyńskie ośrodki miejskie na Zachodnim Brzegu (m.in. Hebron, Nablus, Dżenin, w całości kontrolowane przez Palestyńską Władzę Narodową) okresowo są niedostępne dla turystów (w związku z możliwymi utrudnieniami na punktach kontrolnych), a przebywanie w nich wiąże się z podwyższonym ryzykiem. Turyści planujący odwiedzić tereny podległe Palestyńskiej Władzy Narodowej na Zachodnim Brzegu winni liczyć się z koniecznością ewentualnego przesunięcia terminu wyjazdu z tych obszarów.
Na Wzgórzach Golan nie należy schodzić z dróg i wytyczonych szlaków z uwagi na miny. Szczególną ostrożność trzeba zachować na drogach i podczas wycieczek pieszych w okresie gwałtownych opadów (grudzień-marzec), kiedy to zdarza się, że rwące potoki niszczą drogi lub uniemożliwiają przejazd. Odnosi się to przede wszystkim do dróg położonych nad Morzem Martwym, które mogą być okresowo zamykane z uwagi na zagrożenie powodzią lub lawinami błotno-kamiennymi. Należy wówczas bezwzględnie korzystać wyłącznie z wyznaczonych plaż i kąpielisk.
 Cło
Do Izraela turysta może wwieźć w gotówce środki finansowe w dowolnej walucie. Zgłoszeniu podlegają kwoty przekraczające 100 tys. NIS na 1 osobę. Ograniczeniami objęty jest również wwóz napojów alkoholowych. Osoby pełnoletnie mogą wwieźć 1 l alkoholu wysokoprocentowego oraz 2 l wina, 250 g wyrobów tytoniowych, 1l perfum, 3 kg żywności oraz przedmioty użytkowe o wartości do 200 USD.
 Przedmioty, które mogą być wwożone na własny użytek bez ograniczeń i bez względu na ich wartość: maszyna do pisania, aparat fotograficzny, kamera, laptop, tablet, odbiornik telewizyjny, magnetofon, radio, lornetka, biżuteria, instrumenty muzyczne, dyktafon, wózek dziecięcy, namiot (1 szt.), sprzęt do kempingu, sprzęt sportowy oraz rower (1 szt.).
 Przedmioty, które powinny zostać zadeklarowane podczas wjazdu służbom celnym: przenośne narzędzia, sprzęt do nurkowania, nowa kamera lub nowy laptop. Przy wwozie ww. przedmiotów służby celne mogą zażądać pozostawienia depozytu w wysokości wartości cła. Depozyt jest zwracany przy wyjeździe. Ponadto zakazuje się wwozu stylizowanych monet, matryc do ich produkcji, urządzeń i automatów do gier hazardowych, przedmiotów nawiązujących do symboli organizacji terrorystycznych. Zakazany jest wwóz narkotyków oraz składników do ich produkcji. Szczegółowe informacje nt. przepisów celnych znajdują się na stronie izraelskiego Ministerstwa Finansów. Restrykcyjne przepisy fitosanitarne nie pozwalają na wwóz roślin ani chemikaliów.
Obyczaje
Izrael jest krajem wielu religii, choć dominuje judaizm. Normy zwyczajowe nakazują respektowanie odmiennych rytuałów i sposobów zachowania. Turyści zwiedzający miejsca zamieszkiwane przez ortodoksyjnych wyznawców judaizmu powinni być odpowiednio ubrani (długie spodnie, długie spódnice, długie rękawy, brak dekoltu, pełne buty, mężczyźni - nakrycie głowy).. Nie należy  odwiedzać miejsc kultu, jeśli nie godzą się na to uczestnicy uroczystości religijnych ani też fotografować tych osób bez ich zgody. Podobne zasady dotyczą zachowania w miejscach kultu innych religii.
Przydatne informacje
W okresie szabatu, tj. od zachodu słońca w piątek do zachodu słońca w sobotę, komunikacja w Izraelu jest ograniczona, a niektóre ulice są zamykane. Dojazd standardową komunikacją miejską na lotnisko Ben Guriona jest bardzo utrudniony. W tym czasie nie działają również instytucje, urzędy, a większość sklepów, kantorów i lokali gastronomicznych jest zamknięta.
W okresie Ramadanu w Strefie Gazy i w miastach palestyńskich na Zachodnim Brzegu, w których większość stanowi ludność muzułmańska (oprócz Betlejem), a także w arabskiej dzielnicy Starego Miasta w Jerozolimie należy od wschodu do zachodu słońca unikać publicznego spożywania posiłków, picia napojów i palenia tytoniu.
Karty kredytowe są w powszechnym użyciu. Mogą natomiast wystąpić problemy związane z korzystaniem z kart płatniczych/debetowych wyposażonych w chip, w tym z wypłacaniem gotówki z bankomatów. Zalecamy posiadanie gotówki.
 

Izrael

Hiszpania

Bezpieczeństwo
Z powodu zagrożenia działaniami o charakterze terrorystycznym, kontrole na lotniskach oraz dworcach z reguły są bardzo dokładne. Alert terrorystyczny wiązać się może z zaostrzonymi środkami bezpieczeństwa, m.in.: wzmożonymi kontrolami i obecnością funkcjonariuszy sił bezpieczeństwa na ulicach. W związku z powyższym, zaleca się zachowanie ostrożności w miejscach publicznych, monitorowanie komunikatów władz porządkowych i bezwzględne stosowanie się do ich zaleceń.
Najbardziej realnym zagrożeniem dla turystów jest przestępczość pospolita, głównie napady rabunkowe i kradzieże kieszonkowe. Należy uważać na rabusiów na motocyklach lub motorowerach, którzy wyrywają torebki przechodniom, a także na celowe przebijanie opon samochodowych i kradzieże w trakcie udzielania przez przygodnych przechodniów „bezinteresownej” pomocy przy wymianie koła.
Wjazd i pobyt
Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) do 90 dni na terytorium Królestwa Hiszpanii jest paszport bądź dowód osobisty.
Zdrowie
Nie występują zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne. Publiczna opieka zdrowotna jest bezpłatna w podstawowym zakresie. Mają do niej dostęp wszystkie osoby opłacające składki ubezpieczenia zdrowotnego oraz turyści legitymujący się Europejską Kartą Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Szczegółowe informacje o EKUZ zamieszczone są na stronach internetowych NFZ.
Dokument ten nie jest honorowany w prywatnych klinikach i gabinetach lekarskich w Hiszpanii. Koszt standardowej wizyty lekarskiej wynosi ok. 100 EUR, doba pobytu w szpitalu (bez badań) to koszt ok. 180 EUR.
Cło
Zgodne z normą unijną dozwolony jest przywóz towarów przeznaczonych do osobistego użytku (nie podlegających sprzedaży). Za taki uznaje się przywóz wyrobów alkoholowych i tytoniowych, jeżeli nie przekraczają one następujących ilości: 10 l alkoholu mocnego (powyżej 22%), 20 l napojów z mniejszą zawartością alkoholu (np. porto, sherry), 90 l wina stołowego (w tym maksymalnie 60 l wina musującego), 110 litrów piwa, 800 szt. papierosów, 200 szt. cygar, 1 kg tytoniu. Wyroby alkoholowe oraz tytoniowe nie mogą być przewożone przez osoby poniżej 16 roku życia. Wwóz lub wywóz środków płatniczych o wartości przekraczającej 10.000 EUR lub więcej należy zgłosić w Urzędzie Celnym i Podatkowym..
Przydatne informacje
Kradzież dokumentów należy zgłosić na najbliższym posterunku policji i zabrać ze sobą wydane tam zaświadczenie o dokonaniu zgłoszenia.
W przypadku kradzieży pieniędzy i braku środków finansowych na pobyt czy na powrót do kraju można zadzwonić na telefon do rodziny lub znajomych za pomocą linii Poland Direct (rozmowa na koszt abonenta i wyłącznie na numer telefonu stacjonarnego) - nr  900990481.
 Firmy przekazujące pieniądze, np. Western Union, umożliwiają błyskawiczny przelew pieniędzy, które można pobrać w Hiszpanii w wielu punktach usługowych Western Union, biurach podróży, na poczcie i w bankach na podstawie dokumentu tożsamości i numeru-hasła ustalonego z nadawcą.

 

Hiszpania

Gruzja

Bezpieczeństwo
Ministerstwo Spraw Zagranicznych odradza wszelkie próby wjazdu do Gruzji z terytorium Federacji Rosyjskiej przez tereny separatystycznej Abchazji i Regionu Cchinwali (Osetia Południowa)
 Zgodnie z gruzińskim prawem wjazd do kraju z ww. terytoriów jest nielegalny i podlega karze pozbawienia wolności lub grzywny. Jednocześnie, ze względu na brak gwarancji bezpieczeństwa, stanowczo odradzamy przekraczanie linii administracyjnych powyższych separatystycznych terytoriów z obszarów kontrolowanych przez władze gruzińskie.
 Wykonywanie funkcji konsularnych na separatystycznych terytoriach Abchazji i Osetii Południowej jest niemożliwe. Ich władze nie są uznawane przez Gruzję, obowiązują restrykcje dotyczące wjazdu konsula oraz nie ma możliwości dodzwonienia się z Gruzji na telefony w Abchazji i Osetii Południowej.
W Gruzji obowiązuje drugi (w 4-stopniowej skali) stopień zagrożenia terrorystycznego. Oznacza to, że prawdopodobieństwo zamachu terrorystycznego jest, zdaniem władz miejscowych, umiarkowane. Alert terrorystyczny wiązać się może z zaostrzonymi środkami bezpieczeństwa, m.in.: wzmożone kontrole, wydłużone odprawy na lotniskach, obecność wojska na ulicach.
Złe warunki gospodarcze i wysokie bezrobocie wpływają na wzrost przestępczości pospolitej, która jest jednak nadal niższa niż w wielu krajach zachodnich. Najczęściej popełniane przestępstwa wobec cudzoziemców to drobne kradzieże (dokumenty, telefony, torebki). Podróżowanie autostopem, a także korzystanie z ofert noclegowych świadczonych przez niewyspecjalizowane podmioty nie jest wskazane.
Gruzja leży w strefie aktywnej sejsmicznie
W przypadku zagrożenia życia należy dzwonić na numer alarmowy 112.
Wjazd i pobyt
Obywatele Polscy, bez względu na cel podróży, mogą wjechać do Gruzji w ruchu bezwizowym oraz przebywać do 365 dni. W ciągu tego okresu muszą opuścić terytorium Gruzji, przy czym kolejny ich wjazd rozpoczyna nowy okres 365 dni w ruchu bezwizowym. Polacy nie podlegają również w Gruzji obowiązkowi meldunkowemu.
Obywatele Polscy mogą przekraczać granicę zarówno na paszporcie, jak i dowodzie osobistym. Rekomendujemy jednak, oprócz dowodu osobistego, posiadanie ze sobą paszportu, ponieważ większość gruzińskich urzędów oraz punktów usługowych uznaje wyłącznie paszport, jako dokument potwierdzający tożsamość.
Radzimy także podczas podróżowania po Gruzji przechowywać dowód osobisty i paszport w różnych miejscach. W przypadku kradzieży/zagubienia jednego z dokumentów, będzie możliwy powrót z Gruzji do Polski na drugim dokumencie. Taką możliwość daje jednak wyłącznie lot bezpośredni do Polski lub z przesiadką na terytorium Unii Europejskiej.
Ubezpieczenie
Bezwzględnie zalecamy posiadanie ubezpieczenia turystycznego na kwotę co najmniej 30.000 euro pokrywającego koszty leczenia oraz transport chorego do Polski. W przypadku konieczności skorzystania z opieki zdrowotnej oczekiwane jest uregulowanie rachunków na miejscu lub
Zdrowie
W Gruzji nie są wymagane żadne szczepienia dla podróżnych. Należy wykazać jednak ostrożność przy zakupie żywności, zwłaszcza na bazarach. Woda w sieci wodociągowej w większości miast nadaje się do bezpośredniego spożycia, jednak jest silnie chlorowana.
Na górskich łąkach bardzo rozpowszechnioną rośliną jest silnie uczulający, przypominający koper, Barszcz Sosnowskiego. Jeśli wystąpią objawy w postaci oparzeń, pęcherzy i złego samopoczucia, należy skontaktować się z lekarzem.
Publiczna służba zdrowia w Gruzji jest na bardzo niskim poziomie. Opieka medyczna dla turystów jest w pełni odpłatna. W Tbilisi i większych miastach czynne są prywatne przychodnie lekarskie (istnieje możliwość hospitalizacji). Wizyta w klinice prywatnej kosztuje równowartość 30-40 euro.
Podróżowanie po kraju
Dość powszechnym zjawiskiem jest czasowe zamykanie dróg, ze względu na zejścia lawin błotnych, śnieżnych lub kamiennych. Dotyczy to nie tylko lokalnych dróg: Chewsuretia (Zhinvali-Barisakho-Shatili); Tuszetia (Alvani - Omalo); Wąwóz Pankisi (Ahmeta - Birkiani), ale nawet głównych szlaków komunikacyjnych w Kraju: Gruzińska Droga Wojenna (Tbilisi-Stepantsminda /Kazbegi/ - Wierchnij Łars); Swanetia (Zugdidi - Mestia). Naprawa zerwanych dróg może potrwać nawet do kilku tygodni. Władze nie organizują w takich przypadkach ewakuacji drogą powietrzną, a ewentualne skorzystanie ze śmigłowca jest możliwe na zasadach pełnej odpłatności (kilkaset dolarów od osoby).
Cło
Do Gruzji można wwieźć leki wyłącznie niezbędne do osobistego leczenia w maksymalnej ilości 10 standardowych opakowań. Należy pamiętać, iż w przypadku leków zawierających substancje psychoaktywne, na granicy należy okazać kopię recepty oraz kopię certyfikatu potwierdzającego uprawnienia do wykonywania zawodu wystawiającego receptę lekarza wraz z tłumaczeniami na język gruziński lub angielski. Recepta powinna zawierać informację o zalecanym dozowaniu leków przez pacjenta. Wwieźć można ilość leku wystarczającą na okres do 31 dni. Zwracamy uwagę, że niektóre leki dostępne w Polsce bez recepty, w Gruzji mogą być kwalifikowane jako środki odurzające i substancje psychotropowe. Jednocześnie uczulamy, że gruzińskie służby graniczne działają w tym zakresie bardzo restrykcyjnie. Okazanie leku na granicy z pytaniem, czy jego wwiezienie jest legalne, może prowadzić do przekazania sprawy do prokuratury i zasądzenia wysokiej grzywny.
Informacje o lekach i substancjach, które wymagają okazania dodatkowej dokumentacji można znaleźć na stronie International Narcotics Control Board.
Kwotę do 14.000 euro można wwieść bez deklaracji celnej
Gruzińskie przepisy ograniczają ilość wwożonej ilości alkoholu do 4 litrów. W drodze powrotnej warto pamiętać, iż zgodnie z przepisami prawa wspólnotowego, na obszar celny UE można wwieźć do kraju 1 litr alkoholu powyżej 22% (dotyczy to również 80-procentowego alkoholu etylowego) albo 2 litry alkoholu o mocy do 22%, dodatkowo 4 litry wina, 16 litrów piwa oraz do 200 sztuk papierosów.
Przepisy prawne
Przemyt, posiadanie oraz sprzedaż nawet najmniejszej ilości narkotyków lub środków psychotropowych są surowo karane (powszechnie stosuje się areszt tymczasowy).
W pozostałych przypadkach kodeks karny nie odbiega swoimi rozwiązaniami od standardów międzynarodowych.
Przydatne informacje
Podczas rozmów z Gruzinami rekomendujemy unikania tematów politycznych, które mogą okazać się zarzewiem konfliktu. Należy mieć na uwadze, że niektóre postacie historyczne są inaczej oceniane w Polsce, a inaczej w Gruzji.
W Gruzji występują wciąż okresowe przerwy w dostawie prądu i wody, przede wszystkim, na prowincji.
Nie ma możliwości wymiany polskiej waluty na gruzińskie lari (GEL), w kantorach najczęściej wymieniane waluty to euro i dolar.
Należy mieć na uwadze, że w przypadku problemów, znajomość języka angielskiego wśród Policji jest ograniczona. Przydatny może okazać się język rosyjski.
W Gruzji zdarzają się przypadki nielegalnego przejmowania telefonicznych połączeń przychodzących na polskie numery znajdujące się w Gruzji w roamingu. Telefony są odbierane przez nieznane właścicielowi telefonu osoby, których działania mają na celu jak najdłuższe prowadzenie rozmowy. Skutkuje to koniecznością uregulowania, po powrocie do Polski, wysokich rachunków telefonicznych, wynikających z naliczenia przez operatora opłat roamingowych.

 

Gruzja

Francja

Bezpieczeństwo
Ministerstwo Spraw Zagranicznych zaleca podróżującym do Francji zachowanie szczególnej ostrożności w związku z zagrożeniem terrorystycznym.
Na całym terytorium Francji obowiązuje 2 poziom zagrożenia terrorystycznego Planu VIGIPIRATE = SECURITE RENFORCEE, RISQUE ATTENTAT. Oznacza to, że w ocenie władz francuskich, istnieje ryzyko zamachu.
Na francuskich przejściach granicznych nadal obowiązują wzmożone środki bezpieczeństwa. Osoby udające się do Francji drogą lądową muszą liczyć się z kontrolami na drogach, możliwe są kolejki pojazdów oczekujących na wjazd i wyjazd z Francji.
Utrzymuje się wzmocniona ochrona i kontrola miejsc publicznych (środki transportu, centra handlowe, muzea, miejsca zgromadzeń publicznych), władze porządkowe wzywają mieszkańców do zachowania szczególnej ostrożności i sygnalizowania funkcjonariuszom policji potencjalnych zagrożeń. Kontynuowana jest operacja wojskowa Sentinelle, która stanowi najbardziej widoczny na ulicach środek przypominający o podwyższonym ryzyku wystąpienia zdarzeń nadzwyczajnych. Mogą występować sporadyczne utrudnienia w transporcie publicznym.
W Paryżu i okolicach należy zachować szczególną ostrożność ze względu na bardzo częste kradzieże kieszonkowe. Osoby planujące zakupy w północnych rejonach Paryża są narażone na włamania do samochodów, wybijanie szyb w samochodach i wyrywanie torebek oraz saszetek. Najlepiej mieć przy sobie jedynie drobne kwoty w gotówce, zalecamy regulowanie transakcji handlowych bezgotówkowo.
Podróżującym na autostradach zaleca się zachowanie szczególnej ostrożności w porze nocnej podczas postojów na stacjach benzynowych i parkingach autostradowych. Częste są przypadki napadów rabunkowych na podróżujących samochodem zagranicznych turystów przez zorganizowane grupy przestępcze, szczególnie w regionach południowych Francji (Langwedocja - Roussillon i Lazurowe Wybrzeże).
Wjazd
Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu na terytorium Republiki Francuskiej jest ważny polski paszport bądź dowód osobisty. Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwala na stwierdzenie tożsamości.
Zdrowie
Nie ma zagrożeń sanitarno-epidemiologicznych, szczepienia nie są obowiązkowe.
Obywatele polscy przybywający do Republiki Francuskiej na pobyt krótkotrwały (turystyka, odwiedziny itp.) powinni przed wyjazdem z Polski zaopatrzyć się we właściwym oddziale NFZ w Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Karta ta uprawnia do korzystania jedynie z podstawowych usług medycznych i pokrywa część poniesionych kosztów.
Ze względu na bardzo wysokie koszty leczenia we Francji (koszt wizyty u lekarza specjalisty wynosi od 30 do 150 EUR; doba leczenia w szpitalu - od 600 do 1500 EUR), turyści powinni przed wyjazdem wykupić dodatkową prywatną polisę ubezpieczeniową. Ważne, by polisa pokrywała także koszty hospitalizacji spowodowanej nagłymi objawami przewlekłej choroby leczonej w kraju (np. chorób krążenia, cukrzycy), transportu medycznego, a w razie śmierci - koszt transportu ciała do Polski.
Cło
Zgodne z normą unijną funkcjonariusze francuskich służb celnych mogą przeprowadzać kontrole na całym obszarze Republiki Francuskiej, także w mieszkaniach prywatnych.
Przepisy prawne
Za przemyt narkotyków i handel nimi grozi kara do 10 lat pozbawienia wolności. Wwóz podrobionych artykułów znanych firm francuskich jest karany.
Departamenty i terytoria zamorskie Francji
Niektóre departamenty i terytoria zamorskie Francji leżą w strefach aktywnych sejsmicznie oraz w strefach występowania cyklonów tropikalnych.
Podróżującym do departamentów i terytoriów zamorskich Francji zaleca się śledzenie informacji dotyczącej lokalnej sytuacji sanitarno-epidemiologicznej. W czasie pobytu pamiętać o przestrzeganiu zasad zachowania się w specyficznych warunkach strefy tropikalnej. W ostatnim czasie na Gujanie Francuskiej, Martynice, Gwadelupie, Saint Martin i Saint-Berthelemy odnotowano przypadki zarażenia wirusem Zika.
Na obszarach tych departamentów nie ma żadnego polskiego urzędu konsularnego. Właściwy terytorialnie jest Wydział Konsularny Ambasady RP w Paryżu. Z tego względu możliwości uzyskania w razie potrzeby pomocy polskich służb konsularnych są ograniczone.

 

Francja

Czechy

Bezpieczeństwo
Władze miejscowe nie wprowadziły w Chorwacji stopnia zagrożenia terrorystycznego.
Kradzieże i napady rabunkowe w miejscach publicznych zdarzają się rzadko. Należy jednak unikać pozostawiania dokumentów i rzeczy wartościowych na kempingach i w pokojach hotelowych oraz kwaterach prywatnych. Chorwacja nie jest stroną międzynarodowej konwencji o odpowiedzialności hoteli za rzeczy wniesione.
W rejonach graniczących z Serbią, Czarnogórą oraz Bośnią i Hercegowiną oraz w wysokich partiach gór pozostało wiele nierozbrojonych min i niewypałów. Obszary te są oznaczone tablicami informacyjnymi. Podczas wędrówek w lasach i górach Chorwacji wskazane jest poruszanie się wyznaczonymi szlakami.
Z ostrożnością należy traktować oferty udziału w imprezach sportowych wysokiego ryzyka (canyoning, rafting itp.), ponieważ prawo chorwackie nie wymaga od osób prowadzących takie przedsięwzięcia żadnych dokumentów potwierdzających kwalifikacje do organizacji tego typu imprez.
Należy chronić się przed występującymi masowo w lasach kleszczami, a podczas kąpieli morskich unikać meduz (często bardzo bolesne poparzenie może wywołać problemy z oddychaniem, wymioty lub utratę świadomości) oraz jeżowców. Zalecana jest kąpiel ze specjalnymi (gumowymi lub plastykowymi) butami wyposażonymi w grube podeszwy, szczególnie na skalistych i kamiennych plażach.
W terenach trudnodostępnych można spotkać jadowite węże. Szczególnie niebezpieczne są dwa gatunki żmij (żmija nosoroga zwana w Chorwacji „poskokiem” oraz żmija zygzakowata, po chorwacku: „riđavka”)
Chorwacja leży w strefie aktywnej sejsmicznie.
Wjazd i pobyt
Republika Chorwacji jest państwem członkowskim Unii Europejskiej od 1 lipca 2013 r. Obywatel polski ma prawo wjechać na terytorium Republiki Chorwacji bez wizy i zezwolenia na pobyt oraz przebywać na terytorium Chorwacji do 3 miesięcy od daty wjazdu, jeżeli posiada ważny paszport lub dowód osobisty
Chorwacja nie należy do strefy Schengen. Przekraczanie granicy chorwackiej odbywa się na podstawie paszportu lub dowodu osobistego (zarówno dorośli, jak i dzieci muszą na granicy okazać ważny dokument podróży!). W przypadku podróży samolotem należy sprawdzić, czy wybrane linie lotnicze wymagają przedstawienia paszportu przed wpuszczeniem na pokład, czy akceptowane są także dowody osobiste. Przy wjeździe nie ma szczególnych wymogów dotyczących okresu ważności ww. dokumentów, jednakże nie powinien być on krótszy, niż dozwolony okres pobytu (tj. 90 dni).
Osoba przyjeżdżająca z małoletnim dzieckiem, niebędąca jego prawnym opiekunem, powinna posiadać przy sobie pisemne pełnomocnictwo do sprawowania opieki, wraz z adresem i numerem telefonu prawnego opiekuna, sporządzone najlepiej w języku chorwackim lub angielskim.
Osoby prawne i fizyczne świadczące usługi kwaterunkowe lub cumownicze zobowiązane są bezzwłocznie zgłosić pobyt cudzoziemca właściwym organom. W związku z tym mają prawo poprosić o okazanie dokumentu tożsamości do wglądu, nie mają jednak żadnych podstaw prawnych, aby dokument zatrzymać na dłuższy czas. Zaleca się wykonywanie fotokopii aktualnych dokumentów podróży i posługiwanie się nimi w kontaktach m.in. z właścicielami apartamentów lub okazywanie dokumentów tylko na niezbędny, jak najkrótszy czas.
Cudzoziemcy zobowiązani są do noszenia przy sobie ważnego dokumentu tożsamości i okazywania go na żądanie osób uprawnionych. Sankcją przepisaną za niemożliwość okazania dowodu lub paszportu na żądanie funkcjonariusza policji (lub innej uprawnionej osoby) jest kara pieniężna w wysokości od 500 do 3 000 HRK.
Ubezpieczenie
Wskazane jest ubezpieczenie się na wypadek choroby i od następstw nieszczęśliwych wypadków (NW). Przy ubezpieczeniach podróżnych zaleca się rozszerzenie polisy o klauzulę dotyczącą pokrycia kosztów ewentualnego transportu medycznego do kraju.
Zdrowie, karty EKUZ
Przed wyjazdem do Chorwacji zaleca się zabranie ze sobą Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), która umożliwia skorzystanie ze świadczeń zdrowotnych udzielanych w sytuacjach niespodziewanych podczas pobytu na terytorium innego państwa UE/EFTA.
Bezpłatna (lub częściowo odpłatna) opieka medyczna przysługuje posiadaczom karty EKUZ w ograniczonym zakresie, tylko w sytuacji nagłej (wypadek, zasłabnięcie, przeziębienie itp.). Za okazaniem ważnej karty EKUZ za świadczenie zdrowotne płaci się tylko tzw. "partycypację" wynoszącą ok. 1-5% kosztu usługi medycznej (przykładowo 10 HRK za wydanie recepty lub skierowania). Zaleca się wykupienie polisy ubezpieczenia podróżnego, umożliwiającej pokrycie kosztów bardziej zaawansowanego leczenia i powrotu do kraju z wykorzystaniem transportu medycznego.
Koszt prywatnej standardowej wizyty lekarskiej wynosi ok. 20-30 EUR, a pobytu w szpitalu - ok. 50 EUR na dobę (bez kosztów ew. operacji oraz leków).
Cło
Za tytoń lub alkohol, który mieści się w granicach ilościowych dla użytku własnego, w państwie UE nie trzeba płacić akcyzy. Zgodnie z prawem unijnym nie trzeba udowadniać, że alkohol i wyroby tytoniowe są przeznaczone na użytek własny (a nie w celach handlowych), jeżeli nie przekraczają one podanych ilości:
• 800 papierosów
• 400 cygaretek
• 200 cygar
• 1 kg tytoniu
• 10 litrów wyrobów spirytusowych
• 20 litrów wina alkoholizowanego
• 90 litrów wina (w tym maksymalnie 60 litrów wina musującego)
• 110 litrów piwa.
W związku z przypadkami chorób epidemicznych na granicy chorwackiej mogą okresowo obowiązywać zaostrzone przepisy sanitarne. Nie wolno wwozić materiałów pirotechnicznych ani broni (zgodnie z chorwackimi przepisami za broń może być uznany także nóż kuchenny czy scyzoryk).
Przepisy chorwackie zezwalają na przywóz przez odwiedzających leków, także leków zawierających substancje narkotyczne, tylko w ilości niezbędnej na czas pobytu w Chorwacji, i tylko w wypadku posiadania dokumentacji medycznej (informacja o chorobie, recepta) uzasadniającej konieczność zażywania leku. Lista substancji objętych ograniczeniem:www.poslovniforum.hr/zakoni/zszod03.asp). Za niezastosowanie się do przepisów grożą poważne konsekwencje prawne.
Podróżując po krajach UE z gotówką w wysokości 10 000 Euro lub większą albo równowartością tej kwoty w innej walucie należy ten fakt zgłosić organom celnym.
Przydatne informacje
Cudzoziemcy mogą realizować płatności kartami kredytowymi lub płatniczymi a także czekami podróżnymi w większości znanych banków i agencji turystycznych. Euroczeki i czeki bankowe należy wymieniać na kuny. Zagraniczne waluty można wymieniać na kuny w bankach, na poczcie oraz licznych punktach wymiany (mjenjačnica), a niewykorzystane kuny można wymienić na inną walutę. Banki są czynne w dni robocze w godz. 9:00-19:00, w soboty do godz. 13:00. Banki dyżurne w większych miastach czynne są także w niedzielę.
Chorwackie prawo obliguje sprzedawcę lub usługodawcę do wystawienia rachunku, a klienta do odebrania go. Rachunek należy mieć przy sobie w momencie opuszczania obiektu, w którym dokonaliśmy zapłaty. Nieodebranie rachunku za zakupiony towar lub usługę jest karane mandatem wystawianym przez inspektorów służby skarbowej.
Nie wolno wydobywać muszli żywych mięczaków z dna morskiego.
W upalne dni nie wolno dopuścić do pozostawania osób - zwłaszcza dzieci - w samochodach na postoju dłużej, niż to jest niezbędne. Zbyt długie przebywanie w nagrzanym pojeździe może zagrażać zdrowiu i życiu!
Zaleca się, aby osoby przybywające do Chorwacji, zwłaszcza tzw. tanimi liniami lotniczymi, w wypadku odwołania lotu, były przygotowane finansowo do ewentualnego pokrycia kosztów alternatywnego powrotu do kraju (sugerowana - min. kwota 200 Euro/os. w gotówce lub na karcie płatniczej lub kredytowej).
Polscy policjanci w Chorwacji: W okresie sezonu turystycznego nad wybrzeżem Adriatyku, w ramach projektu „Bezpieczny sezon turystyczny”, służbę pełnią polscy policjanci. Wspólnie z miejscowymi funkcjonariuszami, w ramach patrolu międzynarodowego uczestniczą w patrolowaniu plaż, ulic miasta oraz dróg. Polscy policjanci wpływają pozytywnie na właściwe postępowanie miejscowej policji w sytuacjach kolizyjnych z udziałem obywateli RP.
W chorwackich restauracjach i hotelach nie wolno palić poza wyznaczonymi do tego specjalnymi miejscami. Grzywna za złamanie tego przepisu może wynosić nawet 130 Euro.
Sposoby na zapobieganie kradzieży na plaży, opublikowane na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Republiki Chorwacji:
• osoby przyjeżdżające na plażę samochodami, powinny pozamykać wszystkie okna oraz drzwi pojazdu i nie zostawiać w nim żadnych wartościowych przedmiotów na widocznym miejscu;
• osoby przyjeżdżające na plażę rowerem, powinny zabezpieczyć swój pojazd przed kradzieżą przywiązując go do ogrodzenia, drzewa lub innego przedmiotu umocowanego na stałe;
• na plażę należy zabierać tylko najpotrzebniejsze przedmioty i jedynie niezbędną ilość pieniędzy,
• dokumentów osobistych i pieniędzy nie należy przechowywać w jednym miejscu, podobnie karty bankomatowej i zapisanego numeru PIN; jeżeli nie ma takiej potrzeby, pieniędzy ani wartościowych przedmiotów nie należy pokazywać innym;
• klucze z nazwami lub numerami apartamentów, pokojów lub pojazdów należy przechowywać w szczególnie bezpiecznym miejscu;
• rzeczy osobistych nie należy zostawiać bez nadzoru
• należy zachować ostrożność wobec osób nachalnie oferujących swoją pomoc - nie wszystkie mają dobre intencje;
• w przypadku kradzieży należy najpierw przeszukać okolicę, a w przypadku odnalezienia portfela schować go do torby foliowej i zgłosić na policję (co może pomóc w odnalezieniu śladów), a o zdarzeniu niezwłocznie należy poinformować policję dzwoniąc pod numer telefonu 192.
Potrzebuję pomocy
W sytuacjach nagłych zagrożenia życia lub zdrowia wymagających natychmiastowej interwencji urzędu konsularnego na rzecz obywateli polskich poza godzinami pracy urzędu prosimy o kontakt:
TELEFON ALARMOWY AMBASADY RP W ZAGRZEBIU (00-385) 98-359-796
Konsul nie udziela informacji, w sprawach, które nie wymagają natychmiastowej pomocy i mogą być udzielone w godzinach pracy urzędu (np. paszportowe, wizowe, prawne itp.)
centrum dyżurne - 112
policja - 192
straż pożarna - 193
pogotowie - 194
pomoc drogowa - 1987
poszukiwania i ratownictwo na morzu - 195
informacje ogólne - 18981
 
 

Czechy

Chorwacja

Bezpieczeństwo

Władze miejscowe nie wprowadziły w Chorwacji stopnia zagrożenia terrorystycznego.

Kradzieże i napady rabunkowe w miejscach publicznych zdarzają się rzadko. Należy jednak unikać pozostawiania dokumentów i rzeczy wartościowych na kempingach i w pokojach hotelowych oraz kwaterach prywatnych. Chorwacja nie jest stroną międzynarodowej konwencji o odpowiedzialności hoteli za rzeczy wniesione.

W rejonach graniczących z Serbią, Czarnogórą oraz Bośnią i Hercegowiną oraz w wysokich partiach gór pozostało wiele nierozbrojonych min i niewypałów. Obszary te są oznaczone tablicami informacyjnymi. Podczas wędrówek w lasach i górach Chorwacji wskazane jest poruszanie się wyznaczonymi szlakami.

Z ostrożnością należy traktować oferty udziału w imprezach sportowych wysokiego ryzyka (canyoning, rafting itp.), ponieważ prawo chorwackie nie wymaga od osób prowadzących takie przedsięwzięcia żadnych dokumentów potwierdzających kwalifikacje do organizacji tego typu imprez.

Należy chronić się przed występującymi masowo w lasach kleszczami, a podczas kąpieli morskich unikać meduz (często bardzo bolesne poparzenie może wywołać problemy z oddychaniem, wymioty lub utratę świadomości) oraz jeżowców. Zalecana jest kąpiel ze specjalnymi (gumowymi lub plastykowymi) butami wyposażonymi w grube podeszwy, szczególnie na skalistych i kamiennych plażach.

W terenach trudnodostępnych można spotkać jadowite węże. Szczególnie niebezpieczne są dwa gatunki żmij (żmija nosoroga zwana w Chorwacji „poskokiem” oraz żmija zygzakowata, po chorwacku: „riđavka”)

Chorwacja leży w strefie aktywnej sejsmicznie.

Wjazd i pobyt

Republika Chorwacji jest państwem członkowskim Unii Europejskiej od 1 lipca 2013 r. Obywatel polski ma prawo wjechać na terytorium Republiki Chorwacji bez wizy i zezwolenia na pobyt oraz przebywać na terytorium Chorwacji do 3 miesięcy od daty wjazdu, jeżeli posiada ważny paszport lub dowód osobisty

Chorwacja nie należy do strefy Schengen. Przekraczanie granicy chorwackiej odbywa się na podstawie paszportu lub dowodu osobistego (zarówno dorośli, jak i dzieci muszą na granicy okazać ważny dokument podróży!). W przypadku podróży samolotem należy sprawdzić, czy wybrane linie lotnicze wymagają przedstawienia paszportu przed wpuszczeniem na pokład, czy akceptowane są także dowody osobiste. Przy wjeździe nie ma szczególnych wymogów dotyczących okresu ważności ww. dokumentów, jednakże nie powinien być on krótszy, niż dozwolony okres pobytu (tj. 90 dni).

Osoba przyjeżdżająca z małoletnim dzieckiem, niebędąca jego prawnym opiekunem, powinna posiadać przy sobie pisemne pełnomocnictwo do sprawowania opieki, wraz z adresem i numerem telefonu prawnego opiekuna, sporządzone najlepiej w języku chorwackim lub angielskim.

Osoby prawne i fizyczne świadczące usługi kwaterunkowe lub cumownicze zobowiązane są bezzwłocznie zgłosić pobyt cudzoziemca właściwym organom. W związku z tym mają prawo poprosić o okazanie dokumentu tożsamości do wglądu, nie mają jednak żadnych podstaw prawnych, aby dokument zatrzymać na dłuższy czas. Zaleca się wykonywanie fotokopii aktualnych dokumentów podróży i posługiwanie się nimi w kontaktach m.in. z właścicielami apartamentów lub okazywanie dokumentów tylko na niezbędny, jak najkrótszy czas.

Cudzoziemcy zobowiązani są do noszenia przy sobie ważnego dokumentu tożsamości i okazywania go na żądanie osób uprawnionych. Sankcją przepisaną za niemożliwość okazania dowodu lub paszportu na żądanie funkcjonariusza policji (lub innej uprawnionej osoby) jest kara pieniężna w wysokości od 500 do 3 000 HRK.

Ubezpieczenie

Wskazane jest ubezpieczenie się na wypadek choroby i od następstw nieszczęśliwych wypadków (NW). Przy ubezpieczeniach podróżnych zaleca się rozszerzenie polisy o klauzulę dotyczącą pokrycia kosztów ewentualnego transportu medycznego do kraju.

Zdrowie, karty EKUZ

Przed wyjazdem do Chorwacji zaleca się zabranie ze sobą Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), która umożliwia skorzystanie ze świadczeń zdrowotnych udzielanych w sytuacjach niespodziewanych podczas pobytu na terytorium innego państwa UE/EFTA.

Bezpłatna (lub częściowo odpłatna) opieka medyczna przysługuje posiadaczom karty EKUZ w ograniczonym zakresie, tylko w sytuacji nagłej (wypadek, zasłabnięcie, przeziębienie itp.). Za okazaniem ważnej karty EKUZ za świadczenie zdrowotne płaci się tylko tzw. "partycypację" wynoszącą ok. 1-5% kosztu usługi medycznej (przykładowo 10 HRK za wydanie recepty lub skierowania). Zaleca się wykupienie polisy ubezpieczenia podróżnego, umożliwiającej pokrycie kosztów bardziej zaawansowanego leczenia i powrotu do kraju z wykorzystaniem transportu medycznego.

Koszt prywatnej standardowej wizyty lekarskiej wynosi ok. 20-30 EUR, a pobytu w szpitalu - ok. 50 EUR na dobę (bez kosztów ew. operacji oraz leków).

Cło

Za tytoń lub alkohol, który mieści się w granicach ilościowych dla użytku własnego, w państwie UE nie trzeba płacić akcyzy. Zgodnie z prawem unijnym nie trzeba udowadniać, że alkohol i wyroby tytoniowe są przeznaczone na użytek własny (a nie w celach handlowych), jeżeli nie przekraczają one podanych ilości:

•           800 papierosów

•           400 cygaretek

•           200 cygar

•           1 kg tytoniu

•           10 litrów wyrobów spirytusowych

•           20 litrów wina alkoholizowanego

•           90 litrów wina (w tym maksymalnie 60 litrów wina musującego)

•           110 litrów piwa.

W związku z przypadkami chorób epidemicznych na granicy chorwackiej mogą okresowo obowiązywać zaostrzone przepisy sanitarne. Nie wolno wwozić materiałów pirotechnicznych ani broni (zgodnie z chorwackimi przepisami za broń może być uznany także nóż kuchenny czy scyzoryk).

Przepisy chorwackie zezwalają na przywóz przez odwiedzających leków, także leków zawierających substancje narkotyczne, tylko w ilości niezbędnej na czas pobytu w Chorwacji, i tylko w wypadku posiadania dokumentacji medycznej (informacja o chorobie, recepta) uzasadniającej konieczność zażywania leku. Lista substancji objętych ograniczeniem:www.poslovniforum.hr/zakoni/zszod03.asp). Za niezastosowanie się do przepisów grożą poważne konsekwencje prawne.

Podróżując po krajach UE z gotówką w wysokości 10 000 Euro lub większą albo równowartością tej kwoty w innej walucie należy ten fakt zgłosić organom celnym.

Przydatne informacje

Cudzoziemcy mogą realizować płatności kartami kredytowymi lub płatniczymi a także czekami podróżnymi w większości znanych banków i agencji turystycznych. Euroczeki i czeki bankowe należy wymieniać na kuny. Zagraniczne waluty można wymieniać na kuny w bankach, na poczcie oraz licznych punktach wymiany (mjenjačnica), a niewykorzystane kuny można wymienić na inną walutę. Banki są czynne w dni robocze w godz. 9:00-19:00, w soboty do godz. 13:00. Banki dyżurne w większych miastach czynne są także w niedzielę.

Chorwackie prawo obliguje sprzedawcę lub usługodawcę do wystawienia rachunku, a klienta do odebrania go. Rachunek należy mieć przy sobie w momencie opuszczania obiektu, w którym dokonaliśmy zapłaty. Nieodebranie rachunku za zakupiony towar lub usługę jest karane mandatem wystawianym przez inspektorów służby skarbowej.

Nie wolno wydobywać muszli żywych mięczaków z dna morskiego.

W upalne dni nie wolno dopuścić do pozostawania osób - zwłaszcza dzieci - w samochodach na postoju dłużej, niż to jest niezbędne. Zbyt długie przebywanie w nagrzanym pojeździe może zagrażać zdrowiu i życiu!

Zaleca się, aby osoby przybywające do Chorwacji, zwłaszcza tzw. tanimi liniami lotniczymi, w wypadku odwołania lotu, były przygotowane finansowo do ewentualnego pokrycia kosztów alternatywnego powrotu do kraju (sugerowana - min. kwota 200 Euro/os. w gotówce lub na karcie płatniczej lub kredytowej).

Polscy policjanci w Chorwacji: W okresie sezonu turystycznego nad wybrzeżem Adriatyku, w ramach projektu „Bezpieczny sezon turystyczny”, służbę pełnią polscy policjanci. Wspólnie z miejscowymi funkcjonariuszami, w ramach patrolu międzynarodowego uczestniczą w patrolowaniu plaż, ulic miasta oraz dróg. Polscy policjanci wpływają pozytywnie na właściwe postępowanie miejscowej policji w sytuacjach kolizyjnych z udziałem obywateli RP.

W chorwackich restauracjach i hotelach nie wolno palić poza wyznaczonymi do tego specjalnymi miejscami. Grzywna za złamanie tego przepisu może wynosić nawet 130 Euro.

Sposoby na zapobieganie kradzieży na plaży, opublikowane na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Republiki Chorwacji:

•           osoby przyjeżdżające na plażę samochodami, powinny pozamykać wszystkie okna oraz drzwi pojazdu i nie zostawiać w nim żadnych wartościowych przedmiotów na widocznym miejscu;

•           osoby przyjeżdżające na plażę rowerem, powinny zabezpieczyć swój pojazd przed kradzieżą przywiązując go do ogrodzenia, drzewa lub innego przedmiotu umocowanego na stałe;

•           na plażę należy zabierać tylko najpotrzebniejsze przedmioty i jedynie niezbędną ilość pieniędzy,

•           dokumentów osobistych i pieniędzy nie należy przechowywać w jednym miejscu, podobnie karty bankomatowej i zapisanego numeru PIN; jeżeli nie ma takiej potrzeby, pieniędzy ani wartościowych przedmiotów nie należy pokazywać innym;

•           klucze z nazwami lub numerami apartamentów, pokojów lub pojazdów należy przechowywać w szczególnie bezpiecznym miejscu;

•           rzeczy osobistych nie należy zostawiać bez nadzoru

•           należy zachować ostrożność wobec osób nachalnie oferujących swoją pomoc - nie wszystkie mają dobre intencje;

•           w przypadku kradzieży należy najpierw przeszukać okolicę, a w przypadku odnalezienia portfela schować go do torby foliowej i zgłosić na policję (co może pomóc w odnalezieniu śladów), a o zdarzeniu niezwłocznie należy poinformować policję dzwoniąc pod numer telefonu 192.

Potrzebuję pomocy

W sytuacjach nagłych zagrożenia życia lub zdrowia wymagających natychmiastowej interwencji urzędu konsularnego na rzecz obywateli polskich poza godzinami pracy urzędu prosimy o kontakt:

TELEFON ALARMOWY AMBASADY RP W ZAGRZEBIU (00-385) 98-359-796

Konsul nie udziela informacji, w sprawach, które nie wymagają natychmiastowej pomocy i mogą być udzielone w godzinach pracy urzędu (np. paszportowe, wizowe, prawne itp.)

centrum dyżurne - 112

policja - 192

straż pożarna - 193

pogotowie - 194

pomoc drogowa - 1987

poszukiwania i ratownictwo na morzu - 195

informacje ogólne - 18981

 

Chorwacja

Bośnia i Hercegowina

Bezpieczeństwo
W Bośni i Hercegowinie nie wprowadzono stopnia zagrożenia terrorystycznego.
W wielu miejscach , szczególnie mniej popularnych turystycznie, pozostało wiele nierozbrojonych min i niewypałów. Miejsca te najczęściej są oznakowane , ale nie zaleca się samodzielnego  podróżowania po lasach, górach,  drogach nieutwardzonych, nieoznakowanych lub rzadko używanych . Pieszo wskazane jest poruszanie się po wyznaczonych szlakach, z miejscowym przewodnikiem, zaś w ruchu kołowym po oznakowanych i utwardzonych drogach.
Ze względu na częste kradzieże dokumentów osobistych, dokumentów samochodowych czy pieniędzy i kart płatniczych zaleca się noszenie ich oddzielnie. Warto mieć przy sobie kopię ksero ważniejszych dokumentów (prawa jazdy, dowodu rejestracyjnego auta i ubezpieczenia, dowodu tożsamości).
Warto pamiętać także o tym, że w większości miast nierozwiązanym pozostaje problem bezdomnych psów. Należy zachować szczególną ostrożność na ulicach miast w obecności bezpańskich zwierząt, szczególnie większych grup.
Bośnia i Hercegowina leży w strefie aktywnej sejsmicznie
Wjazd i pobyt
Obywatele RP zwolnieni są z obowiązku wizowego w przypadku pobytu nieprzekraczającego 90 dni.
Obywatele UE mogą przekraczać granicę bośniacką także na podstawie dowodów osobistych. Turyści legitymujący się w Bośni i Hercegowinie tylko dowodem osobistym mogą spotkać się jednak z innymi problemami lub utrudnieniami, np. przy korzystaniu z bezpłatnej opieki medycznej w nagłych przypadkach, z usług niektórych banków, poczty czy Western Union. W przypadku przekraczania granicy na dowodzie osobistym należy się upewnić, że legitymujemy się WAŻNYM dokumentem tj. - data jego ważności jest dłuższa od okresu planowanego pobytu (ogólna zasada - min. 3 miesiące) oraz, że dokument nie był uprzednio zgłoszony jako zagubiony lub ukradziony, ponieważ, automatycznie figuruje on na liście INTERPOLU i przy kontroli granicznej może zostać odebrany.
Ubezpieczenie
Konieczne jest wykupienie ubezpieczenia komunikacyjnego (tzw. Zielona Karta) przy wjeździe do BiH własnym środkiem komunikacji. Dotyczy to również tranzytu przez południowe terytorium BiH na odcinku 15 km w Neum.
 Zaleca się dodatkowe wykupienie ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i ubezpieczenia medycznego.
Należy wykazywać się dużą ostrożnością przy doborze firmy ubezpieczeniowej w Polsce - zdarzają się przypadki odmowy - przez nierzetelne firmy - pokrycia kosztów leczenia szpitalnego, co może rodzić poważne skutki finansowe dla pacjenta i jego najbliższych.
Zdrowie
Nie ma zagrożenia epidemiologicznego. Wizyta u lekarza kosztuje ok. 15-25 EUR. Należy zwrócić szczególną uwagę na to, że klimat i temperatury w Bośni i Hercegowinie znacznie różnią się od panujących w Polsce. W lecie temperatury sięgają ponad 40 C. Należy zachować szczególną ostrożność podczas kąpieli w rzekach i jeziorach, w których temperatura wody nawet latem pozostaje niska, a nurt może być niebezpieczny.
W okresie zimowym znaczącym utrudnieniem dla zwiedzających mogą być gęste mgły i smog zanieczyszczające powietrze, szczególnie w miastach położonych w dolinach pomiędzy obszarami górskimi.
Podróżowanie po kraju
Podróżowanie jest bezpieczne pod warunkiem przestrzegania powyższych zaleceń. Z uwagi na kradzieże kieszonkowe w miejscach szczególnie uczęszczanych przez turystów należy wystrzegać się noszenia przy sobie niezabezpieczonych wartościowych przedmiotów. Nie należy parkować przez dłuższy czas samochodów w miejscach ogólnie dostępnych i pozostawiać w nich wartościowych przedmiotów, jak torby, plecaki, sprzęt elektroniczny – wszystko to może stanowić zachętę włamania, powodując nie tylko utratę rzeczy osobistych, ale i szkodę w samochodzie. Zdarzające się kradzieże samochodów dotyczą zwłaszcza aut produkcji niemieckiej i japońskiej, terenowych oraz dobrze wyposażonych. Na posterunkach policji należy liczyć się z opieszałą obsługą, warto przyjść z osobą komunikującą się w języku lokalnym i pamiętać o tym, że rzadko są wystawiane od ręki protokoły ze zgłoszenia kradzieży. Przypominamy, iż kradzież dokumentów - dowodu osobistego i paszportu powinna być również osobiście zgłoszona w urzędzie konsularnym (należy się stawić z protokołem z policji).
Informacje dla kierowców
Podczas podróży samochodem zalecana jest ostrożność - miejscowi kierowcy nie zawsze respektują przepisy drogowe. Natomiast policja (częste patrole na drogach) rygorystycznie egzekwuje ich przestrzeganie, zwłaszcza w przypadku przekroczenia prędkości. Drogi, choć wąskie, są na ogół dość dobrej jakości i oznakowane. W wielu tunelach górskich nie ma oświetlenia. Z uwagi na górski charakter kraju należy dostosować prędkość jazdy do warunków terenowych.
W przypadku postojów przy drodze nie należy wchodzić na pobocza ani do lasu z uwagi na miny pozostałe po działaniach wojennych. Niektóre zaminowane pobocza są specjalnie oznaczone symbolami ostrzegawczymi (czerwone tabliczki PAZI MINE).
Sieć stacji benzynowych nie jest tak rozwinięta jak w Polsce. Zalecane jest korzystanie ze stacji sprawdzonych dystrybutorów paliwa np. Energopetrol (EP), INA, OMV, PETROL.
Przy głównych drogach istnieją zajazdy, motele, restauracje i bary, obok których usytuowane są parkingi (nie należy pozostawiać w środku rzeczy bez opieki
Cło
W Bośni i Hercegowinie obowiązują szczegółowe regulacje dotyczące wwozu, wywozu i wymiany środków finansowych. Można wwieźć każdą kwotę pod warunkiem zadeklarowania jej służbom celnym. Bez deklaracji dopuszczalny jest wywóz maksymalnie 2.500 EUR. Wywóz większych kwot należy zgłaszać służbom celnym; pochodzenie pieniędzy musi być udokumentowane.
Obyczaje
Normy obyczajowe są podobne do obowiązujących w Polsce, mimo że znaczny odsetek mieszkańców Bośni i Hercegowiny jest wyznania muzułmańskiego. Państwo ma charakter wielowyznaniowy. Mieszkańcy Bośni i Hercegowiny na ogół odnoszą się przyjaźnie do cudzoziemców. Zaleca się unikania rozmów na tematy historyczne, polityczne i religijne.
Przydatne informacje
Stały kurs miejscowej waluty wynosi 1 euro = 1,9558 KM. Wymiany walut dokonuje się w kantorach, na poczcie lub bankach, gdzie pobierana jest kilkuprocentowa prowizja. W soboty i niedziele banki w większości są nieczynne.
Zaleca się korzystanie z kart płatniczych, akceptowane są wszystkie główne karty płatnicze; liczba bankomatów w miastach jest wystarczająca.
 

Bośnia i Hercegowina

Austria

Bezpieczeństwo
Nie ma szczególnego zagrożenia przestępczością, zdarzają się jednak kradzieże pieniędzy i dokumentów (zwłaszcza w większych miastach).Władze miejscowe nie wprowadziły stopnia zagrożenia terrorystycznego.
Wjazd i pobyt
Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu do 90 dni (niezależnie od jego celu) na terytorium Austrii jest paszport bądź dowód osobisty. Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie i pozwala na stwierdzenie tożsamości. W przypadku pobytu nie przekraczającego trzech miesięcy obywatele UE uzyskują prawo pobytu w innym państwie członkowskim bez żadnych dodatkowych warunków i formalności, poza koniecznością posiadania ważnego dowodu tożsamości lub paszportu.
Ograniczenia swobodnego przemieszczania się i pobytu mogą mieć miejsce jedynie w przypadkach zagrażających polityce bezpieczeństwa państwa i zdrowiu publicznemu. Zakaz wjazdu do Austrii pozostaje aktualny w stosunku do osób, które wydalono na mocy decyzji sądu.
Ubezpieczenie
Polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych honoruje się w zakresie, w jakim zostały zawarte. W Austrii nie ma obowiązku ubezpieczeń osobowych, jednak ze względu na bardzo wysokie koszty leczenia i pobytu w szpitalu zalecane jest wykupienie polisy ubezpieczenia zdrowotnego, które pokrywa koszty ewentualnego leczenia szpitalnego, transportu z miejsca wypadku do szpitala, jak i transportu chorego do Polski. Osoba nie mająca odpowiedniego ubezpieczenia obejmującego koszty transportu musi liczyć się ze szczególnie wysokimi, idącymi w tysiące euro, kosztami, które nie są finansowane przez NFZ.
Osoby opłacające składki na NFZ mają prawo do skorzystania w Austrii z opieki medycznej w ramach ubezpieczenia. Należy przy tym pamiętać, że nie każdy rodzaj pomocy medycznej jest dostępny w ramach ubezpieczenia NFZ - m.in. osoby, które nie mają odpowiednich ubezpieczeń, będą obciążane kosztami tzw. Akcji ratunkowych (przyjazd karetki, dowóz do szpitala itp.). Udając się do lekarza lub szpitala, w przypadku wyjazdów turystycznych należy mieć dokument potwierdzający fakt ubezpieczenia: Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego - EKUZ. Dodatkowo niezależnie od posiadanego ubezpieczania należy się liczyć z ryczałtową opłatą ok. 20 Euro za dobę pobytu w szpitalu.
Zdrowie
Nie istnieją zagrożenia sanitarno-epidemiologiczne, nie ma problemów z dostępem do opieki medycznej. Wizyta u internisty (bez aktualnej Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego - EKUZ) kosztuje od 60 do 200 EUR. Cena jednej doby szpitalnej wynosi od 800 do 2000 EUR (na oddziałach intensywnej opieki medycznej może być wyższa). Poziom opieki medycznej jest wysoki.
Cło
Zgodne z normą unijną. Turystów obowiązują ograniczenia ilościowe dotyczące wwozu towarów przeznaczonych do osobistego użytku i nie podlegających odsprzedaży. Określenie "do użytku osobistego" obejmuje przeznaczenie przewożonych towarów na prezenty, lecz ich sprzedaż jest naruszeniem prawa i grozi ich konfiskatą oraz dodatkową karą. Przewożone towary uznaje się za przeznaczone "do użytku osobistego", jeżeli nie przekraczają określonych ilości, np. papierosy - 200 szt., cygaretki - 400 szt., cygara - 200 szt., tytoń - 1 kg, spirytus - 10 l, wino ze zwiększoną zawartością alkoholu (np. sherry, porto) - 20 l, wino - 90 l (w tym maksymalnie 60 l wina musującego), piwo –110 l Osoby, które nie ukończyły 17. roku życia, nie mogą przewozić wyrobów alkoholowych ani tytoniowych.
Przydatne informacje
W razie wypadku lub innego zdarzenia wymagającego interwencji należy powiadomić policję (tel. 133), straż pożarną (tel. 122) lub pogotowie ratunkowe (tel. 144). Połączenia te są bezpłatne. W Wiedniu można również skorzystać z pomocy medycznej pod numerem tel. 141 (opłaty pobierane za pomoc medyczną są znacznie niższe niż za pomoc pogotowia ratunkowego). Działa także uniwersalny numer pomocy - tel. 112, pod który można dzwonić w każdej sprawie.
Sieć bankomatów jest rozbudowana i funkcjonuje sprawnie.

 

 

Austria